Խաչվող բույրեր

Կապույտ իրիկվա ծածկոցների մեջ
Փաթաթել եմ ես իմ ձեռքերը դեղին.-
Զգացմունքներս բռնում եմ մեկ-մեկ
Ու շպրտում եմ հոգնած երկնքի կապույտ աղեղին:

Մատներիս վրա խաչվում են բույրեր՝
Իրիկնամուտի մշուշում կորած,
Կապույտ իրիկվա իրիկունը սեւ
Աչքերիս մեջ է իջնում մոլորված:

Կապույտ իրիկվա իրիկունը սեւ
Ծնվում է սառչող լեռների կրծքից,-
Գետերը իրիր փաթաթվում են մեղմ,
Եվ մի կիսավեր տակառի վրա
Լուսին է ընկնում երկնքի ձեռքից:

Ու հին տակառի ատամներն ավեր
Ուտում են լուսնի հացը սպիտակ,
Ու լուսնի դեմքը ժպտում է տխուր
Մի ուրիշ լուսնի սառած դեմքի տակ:

Ու ես նստում եմ ավեր տակառում,
Առագաստներս պարզում եմ քամուն,
Քամին բերում է աղմուկն երեկվա,
Լցնում է տակառն ու էլ չի տանում:

Աղմուկը այդպես խոսում ձանձրալի,
Բառեր է ասում իբրեւ ամոքիչ,-
Իմ դեմ հառնում է անցյալն անցյալի
Եվ իմ աչքերը թացանում են քիչ:

Անցյալն անցյալի նայում է վրաս,
Ա՜խ, գոնե մի խոսք ասեր սրտալի,
Առագաստներս կիջեցնեի ցած
Եվ իմ տակառում կապրեի էլի:

*
Այս ի՞նչ է, աստվա՜ծ, որ միշտ հոլովվող
Մի տառապալից բան կա մեր սրտում.-
Պոետիկները շրջում են մեր շուրջ
Եվ կյանքի մասին տխուր երգեր են
մեկ-մեկ հեկեկում:

Այնպես, որ կարծես ոչ մի ժամանակ
Կյանքը մեզ կարգին մի բան չի ասել.-
Մեր լուրջ դեմքերին ինչ-որ անհեթեթ բծեր են փայլում
Կամ ինչ-որ խազեր...

Եվ այլանդակված պատկերներ հոռի
Ծամածռվում են իմ աչքերի դեմ.-
Խեղված դեմքերի շարականները գալիս են հերթով,
Որ մեր մեջ մեր երկինքը ջարդեն.-
Աստղերը քանդեն:

Նրանք բազմում են գահերի վրա,
Բառեր են ասում շուրթերով ճողված.-
Իսկ մենք մեռնում ենք մեր ձեռքերի մեջ՝
Մեր աստվածների փայլով սքողված:

Եվ չեմ հասկանում, թե այդ ո՞րտեղից
Ծնվեցին այսքան դեմքերն հաշմանդամ.-
Տխուր-տառապած աղաչանքներով
Նայում է վրաս տակառն անատամ:

Ախ, հենց նրանով ծովերի վրա
Հսկա ալիքներ ես կջարդեի,
Եթե թողնեին, որ գեթ մի վայրկյան
Իմ պատկերն իմ մեջ բացահայտեի:

Ես կփռվեի գետերի վրա
Փափուկ, թափանցիկ աղջամուղջի պես
Եվ հովիտների լայնարձակության
Ցուլի տխրությամբ կիջնեի կրկես:

Եվ կնայեի ձեր աչքերի մեջ՝
Թախիծս սեղմած իմ ոտքերի տակ:
Բայց տխրությունը հայելի հո չի՞,
Տխրությունն, ավա՜ղ, տիեզերք է փակ,

Մեռած աստղերի կենդանի վկա,
Ուր լուռ սահում է դագաղը լուսնի.
Ախ, եթե ջարդեք ակվարիումն այդ լուռ
Նրանից պիտի պատկերս հյուսվի:

*
Ինչ էլ որ լինի, ես իմ տակառում
Նստել եմ ահա արքայազնի պես-
Առագաստներս պարզել եմ քամուն
Ու հին թախիծով իջնում եմ կրկես:

Ավեր տակառի ատամներն ավեր
Ուտում են լուսնի հացը սպիտակ,
Եվ լուսնի դեմքը ժպտում է տխուր
Մի ուրիշ լուսնի սառած դեմքի տակ:

Կորած ձայներ են հասնում ականջիս,
Հարազատերի տխրափայլ երգեր,
Կորած համբույրներ հպվում են դեմքիս,
Ինչպես կաթնաբույր, սփոփող ձեռքեր:

Քաջալերանքի խոսքեր եմ լսում,
Լսում եմ ձայներ՝ հազար կողմանի.-
Ախ, լցվեք այնպես, իմ առագաստներ,
Որ շունչս անգամ ձեզ թռցնի-տանի:

Սակայն նավակը մնում է տեղում.-
Իմ շրթունքներն են ուռչում ավելի,
Իմ թարթիչներից կախվում են աստղեր,
Եվ իմ ականջում լսում եմ ձիու խրխինջ սիրելի:

Իմ ձեռքերի մեջ զգում եմ սանձեր,
Նրանք այդ փայլն իմ բերանն են տանում.-
Ի՞նչ է, իմ ձեռքերն ինձ ձե՞ռ են առել,
Աշխարհի բանը նոր եմ հասկանում:

Կապույտ իրիկվա ծածկոցների մեջ
Փաթաթել եմ իմ ձեռքերը դեղին.-
Գիշերն անկյունով իր ամենասուր
Իջել է հոգնած մարմնիս աղեղին:

Եվ աղեղն ահա լարվում է կամաց.
Սակայն դժվար թե նետը արձակվի,
Նետը կմեխվի հենց աղեղի մեջ,
Եվ ամենամեծ վերքս կփակվի:

Եվ հոգնա՜ծ... հոգնա՜ծ

Եվ մի անսահման սառչող մի ցավից
Ծնվող անսահման անտարբեությամբ
Ես դատարկության վրա ծալեցի ձեռքերս հոգնած,
Ես դատարկության վրա փռեցի հայացքս հոգնած
Եվ հոգնա՜ծ, հոգնա՜ծ, անսահման հոգնա՜ծ,
Դատարկության մեջ շոշափեցի ես կողերս հոգնած...
Եվ այնպես հանդարտ, ծուլորեն հլու աչքերս հոգնած
Թռչունների պես բաց թողի կանաչ արահետներում.-

Եվ հոգնա՜ծ, հոգնա՜ծ, հավիտյան հոգնա՜ծ,
Շուրթերս դժգույն տերեւների պես
Իջեցրի հոգնած շուրթերին հողի,
Հողն աղբյուրներով խորացավ մի քիչ
Եվ իմ տրտմության փայլը լուսեղեն
Ես աղբյուրների ջրերում թողի.-
Եվ ջրերի պես ողորկ քարերը լիզելով անցա,
Եվ թույլ խոտերի գոյությունն անփույթ
Անփույթ խոսքերով հուզելով անցա,
Եվ ծույլ հողմի պես ծույլ անապատի
Լռությունը ծույլ խզելով անցա,
Եվ ծույլ հողմի պես ծույլ անապատի
Լռությունը ծույլ խզելով անցա,
Հոգսը ծառերի սանդերքի վրա
Մառախուղի պես գզելով անցա,
Ու մալանչ-մալանչ իջա հովիտներ,
Եվ փաթիլ-փաթիլ ձորերը ընկա
Եվ ցավագնորեն տեսա, որ, ավա՜ղ,
Մարդու հոգեկան բզկտվածությանն
Այս աշխարհում դեռ վերջ-վախճան չկա:

Մարմինս հանդարտ իջեցրի հողին,
Հողը տեղ բացեց, խորացավ մի քիչ.-
Ապա շուրթերի հեծկլտանքը խուլ
Փակեց գիշերվա ճողոպրումը լուռ՝
Մեռած վարդերի մենաստաններից:

Աստղերի տխուր կերպարանքներով առկայծելով պաղ,
Ճեղքելով օդի աղմուկը փայլուն ու միապաղաղ,
Երկնքի գահից տիեզերական խաչեր են իջնում
Մեռած դիցերի գերեզմաններին,
Քանզի նրանք էլ մեռնելուց հետո թաղվում են հողում.-

Անդուռ, անսահման խավարի միջով երբ նայում ենք մենք,
Այնտեղ, ուր չկա այլեւս հորիզոն,
Մի ուրախաբեր տխրության նման
Նրանց փայլփլուն խաչերն են շողում:

Թավիշ իրիկվա քղանցքը բռնած մատներով գունատ
Եվ համբուրելով լույսն արարչագործ իմ շրթունքների
կարմիր խավարով
Եվ ծիծաղելով գորշ համբերության անդունդների մեջ,
Բոլոր ճամփեքին կանգնեցի մի պահ՝
Բոլոր հին ու նոր աշտարակների ձանձրույթի վրա:

Եվ մեռած բույրեր չկան հիրավի.-

Խաչված բառերի շարքեր են քայլում ձյուների միջով:
Խուլ ճռճռոցով գնում են առաջ,
Տնքում են ցավից,
Քանզի մեղապարտ ուսերին իրենց,
Իրենց անարյուն, սառած ձեռքերով
Լուռ քարշ են տալիս սայլեր ճռճռան:

Եվ մեղքի հազար գիշերներ մեկից
Գոռում են նրանց թույլ ոտքերի տակ.-
Աղաղակների ճռինչը բքով բարձրանում է վեր,
Եվ ավելի են փակվում բառերի շրթունքները փակ,
Եվ ավելի է ավերվում, ավա՜ղ, հորիզոնն ավեր,
Եվ սնքրտում են գույնզգույն ցավեր.-

Լեգենդն էլ մի տեղ թեթեւացնում է մեր կայքն
հիրավի.-
Եթե Քրիստոս հայտնված չլիներ աշխարհում արդեն,
Ես հոգով պիտի աղաղակեի՝
«Հարկավոր էր մի Քրիստոս աստված,
Որ հավերժական այս մեղքը քավեր...»:

Եվ հոգնա՜ծ, հոգնա՜ծ, հավիտյան հոգնա՜ծ...
Իմ կրծքի ներսում
Վարգում են վայրի եղջերուների խմբերը վայրի.
Սառցալեռներ են շպրտվում երկինք, եւ փշուր-փշուր
Խոնարհվում են ցած,
Լիզում են հոգիս ծովերը քաղցած.-
Քաղցած ծովերի աստվածը քաղցած
Ջրե մատներով աչքերս է սրբում,
Շուրթերիս վրա խամրում են փայլեր.-
Աշտարակները օրորում եմ ես՝
Քնեցնելու ձանձրույթն աշխարհի,
Ծովերի փափուկ կրծքին եմ հպվում.-
Եվ իմ մեջ թռչող լույսը խելագար
Իմ մեջ բարձրացող սրին է խփվում:

Ցավոտ զնգոցից արթնանում եմ ես,
Ես համատարած խավարի նման խաչված եմ ահա
Մեռած վարդերի մենաստաններում:

Բայց մեռած բույրեր չկան հիրավի...
...Թույլ ու մտերիմ, մեղավոր ու չար,
Մռայլ ու դժգույն, զորավոր-անճար,
Խելագար ու թույլ, իմաստուն ու խեղճ՝
Հոգնած ու հիվանդ ու բազմաչարչար...

Ու հոգնա՜ծ, հոգնա՜ծ, հավիտյան հոգնա՜ծ,
Բոլորից տխուր, ոչ մեկի չօգնա՜ծ,
Եվ բոլորի հետ անվերջ մոլեգնա՜ծ...
Անվերջ մոլորված, անվերջ մեղսակեր:

Բայց մեռած բույրեր չկան, հիրավի...

*
Բույրերի անթիվ անկողիններ եմ փոխել ես հերթով,
Բոցավառվում է ամեն մի բույր.-
Եվ ամեն մի բույր պարան է քեզ համար,
Եթե քո փայլը խելահեղ է, ինչպես մի ակնթարթ
Ձկան փայլատակումը ջրի խորքում:

*
Այս վայրկյանին հարյուր աստվածների նման
Ես հավաքվել եմ իմ հոգու սեղանի շուրջ.-
Եվ չեմ փնտրում տխուր պատկերը դավաճանի,
Այլ փնտրում եմ զոհին,
Որին աստվածները պահանջում են համառ:

Ես չեմ փնտրում զոհին,
Ես ուզում եմ փրկել նրան...
Նա տխուր նայում է աչքերիս մեջ,
Երբեմն ժպտում է ինչ-որ մեկի համար.-
Ձեռքերը ծալում է դատարկության վրա.
Աչքերը դառնում են քավության մենաստաններ,
Լույսը մի ակնթարթ ճչում է աչքերիս մեջ...
Եվ ես հարյուր աստված հարյուր ժողովրդի
Դառնում եմ տխրության հարյուր եկեղեցի,
Բայց թափուր են խորաններս, սեղաններս՝ դատարկ,
Վեմերս՝ անշաղախ, անկապ եւ օրորուն...

Ես ուզում եմ տափակ կտուրների տխրությունը տանել ինձ հետ,

Տանել ստվերների թափանցիկ թանձրությունը,
Բոլոր ծիծաղների տխրությունը տանել,
Ուժեղ հոգիների փխրությունը տանել,
Բոլոր կրակների մոխիրները հանել,
Դարձնել թախծաշաղախ,
Եվ իմ խորաններում
Իմ մոլորված հարյուր աստվածների
Իմ մարդ-աստվածային մկրտությունն անել:

Հազարամյակների ձանձրույթը

Հազարամյակների ձանձրույթը
Նվում է ոտքերիս տակ:

Ձայները կիսակործան պալատների նման
Փայլփլելով մեկ-մեկ,
Փլվում են խորհրդավոր խավարի մեջ,
Անճառելի բույրը անվերադարձ ոգու
Թրթռացնում է ռունգները գանահարված թռչնի թեւերի պես:

Կապույտ տխրության մեջ ցցված դեղին սյուների հետ
Ես խոսում եմ թանձր կարոտների մասին:
Զարդարված թափանցիկ դեղինների,
Կապ-ույտների,
Եվ անթափանց կարմիրների
Թանձր իմաստության չվերծանվող խաղով,
Բոլոր ձեւերի հզոր, ներդաշնակ շքեղությամբ,
Զարդարված ինձանով, բոլորով,
Խոսքերով անտեղի՝
Հազարամյակների ձանձրույթը նվում է ոտքերիս տակ:
Քայլում են տապ-ալված սյուների վրայով,
Տապալված երգերի,
Խոհերի,
Մտքերի,-
Տապալված կրքերի հանգստության մեջ
Ես զգում եմ քո զորավոր ուժի
Անվերծանելի համայնացումը:

Ձանձրույթ, նվում ես իմ կողերի մեջ,
Եվ սիրտս հնամյա աշտարակի նման
Գալիս են ասպատակելու սյունքների պայծառ
Համաստեղությունները,
Երկնքից, անդունդներից, ծովերից, գագաթներից
Գալիս են աչքերի տխուր համաստեղությունները,
Խավարի մեջ անհուն պ-ատարագի նման
Թարթվելով ներդաշնակ,
Մրմնջում են շուրթերի հոգնած համաստեղությունները,
Եվ խավարի միջից կարկառվում են դողդոջ
Ձեռքերի՜,
Ձեռքերի՜,
Ձեռքերի՜ համաստեղությունները:

*
Մենք կյանքից ձանձրացել ենք...
Մենք կյանքից ձանձրացել ենք...
Մենք կյանքից ձանձրացել ենք...

Իմ աչքերից ձգվում է լուսնի սառցե ծուխը,
Եվ բիբերս տնքալով բարձրանում են երկինք...

Մենք առավոտը ձգում ենք մինչեւ կեսօր,
Եվ մի ձեռքով բռնած երեկոյի շուրթից՝
Կեսօրը կրակե ցուլի նման քաշում-
Մխրճում ենք գիշերվա մեջ.-

Գիշերը ձգու՜մ ենք, ձգու՜մ ենք, ձգու՜մ ենք,
Սեւանում են ձեռքե՜րը, շուրթե՜րը, շրթունքնե՜րը,
Աչքերը մթնում են խորանների նման,
Այտոսկրերի վրա մեր մութ հոգիներում պահած արշալույսի

Վերջին ցոլքն է խաղում
Ու չի բեկվում դարձյալ խավարի անկոտրում կարծրությունը:

Ձգում ենք տափաստանի թախիծը միապաղաղ,
Ձգում, բարձրացնում ենք գագաթների վրա
Եվ աչքերի վրա, շրթունքների վրա,
Ու խուլ հառաչում են ձորերն հազարամյա:

Անվերջ ձգում ենք մեր գագաթները երկինք,
Ձգում-բարձրացնում ենք,
Նրանք դառնում են լույս,
Անձեռնելի տաճար,
Որտեղ առանձնությամբ
Երջանիկ ու հարուստ
Մենք միշտ խնկարկում ենք
Մեր աղոթքներն անճառ...

Մեր մտքի սահմանները մարգատաձույլ
Մենք հանում ենք ծովից,
Մեր երկրի սահմանները մինչեւ ծովն ենք ձգում,
Անճանապ-արհ, անմիտ պ-տտահողմի նման
Ծարավ, շնչակտուր, փլվում ենք ծովի ափին.
Եվ մեր ծարավը մեզ կուլ է տալիս անհետք:

Մենք կյանքից ձանձրացել ենք,
Մենք կյանքից ձանձրացել ենք,
Մենք կյանքից ձանձրացել ենք,
Սակայն չ՞է որ միշտ էլ
Մենք խոսում ենք կյանքի հրաշքների մասին:
Առուներում լույսը կարկաչում է ահա,
Քարերը ծաղկում են,
Գույն-գույն ծիծաղները
Թռչկոտում են ծաղկած քարերի մեջ.-
Ծաղկում է Հայաստանի հողը սալահատակ,
Թախիծը ծաղկում է ուղղակի ձեռքերիդ մեջ՝
Երբ քարերի ճեղքից մի բուռ հող ես հանում.-
Եվ դու, երջանկության համար խելագարված,
Ծաղկում ես գլխիվայր, դեպ-ի խորքը՜, խորքը՜,
Ա՜խր, ու՞ր ես ծաղկում,
Դեպի ու՞ր ես ծաղկում.-
...Ա՜խր, հողում թաղված արմատներո՜վ միայն...
...Ա՜խր, երկնում պ-ահված գագաթներո՜վ միայն...

Արմատների ցանց է հայոց հողը խափան
Ու գլխիվայր ծաղկող ծաղիկների դամբան:
Այդ դամբանից ինչ-որ պ-ատահական մի ծիլ
Դուրս է լողում հանկարծ,
Գոռում է երկնքի դեմ,
Հողմերի դեմ, ծովի,
Գոռում է ողբի նման.-
Հողմի կարեկցական շնչից քիչ է մնում լալկվի,
Ծովի կարեկցանքից ուշաթափ է լինում,
Եվ երկնքի մի կաթ արցունքի տակ ընկնում է
Հավերժորեն թաղված:

Տիեզերքի բոլոր անկյուններում կա մի արցունք
Եվ անպայման անդունդների վրա կախված:

Թեվավորները ետ են գալիս տուն

Իրիկունները գալիս են մեկ-մեկ,
Հերթով քնում են աշխարհիս վրա.
Ինձ ի՞նչ է մնում, ի՞նչ է մնում ձեզ
Տարտամ խոհերից այս ամենօրյա:
Կրակներն ինչու՞ խուլ հեծկլտացին,
Ինչու՞ ծառերը ճչացին հանկարծ,
Քամիներն ինչու՞ բոցավառբեցին,
Եվ ի՞նչ էր օ՜, Տե՜ր, պատահել արդյոք,
Որ խոնավ, տամուկ անապ-ատներից
Ոչ ոք չսպ-ասեց իմ վերադարձին:
Ի՞նչ է մոռացվում, ի՞նչն է, որ չկա,
Եվ ո՞վ էր թաքուն եկավ ու գնաց.
Մարդկային մեղքի,
Ցավի,
Խենթացման
Այս հազարագույն խրախճանքի մեջ
Ի՞նչ է երազվում աշխարհին քնած:
Լուսաբացի հետ լուսանում եմ ես
Եվ տեսնում եմ, որ
Աքաղաղների կանչն ամենօրյա
Պահել եմ ես իմ խզված կոկորդում:
Աքաղաղների կանչն ամենօրյա
Հալվում է բացվող երկնքի շրթին,
Կորած, գտնված հայրենիքներից
Ծանոթ ձայներ են հասնում իմ սրտին:
Թռչունների մեջ ապ-րող երկնքից
Մի բուռ ծիծաղ է աչքերս լցվում.-
Թռչունների մեջ ապ-րող երկնքից
Իմ մեջ մի հսկա երկինք է բացվում:
Ես մրմնջում եմ խոսքեր անանուն,
Բառեր են կանչում անհայտ աշխարհից.-
Աստված իմ, այս ի՜նչ հրաշք է, օ՜, Տե՜ր,
Այս քանի՞ միլիարդ մանկություն ունեմ,
Որ բոլորն այսպ-ես հավաքվել ի մի
Ձեռքով են անում ու կանչում են ինձ:
Նրանք բոլորը՝ սպ-իտակ ամպ-եր,
Թեթեւ լողում են անհուն երկնքում,
Իրենց վարդագույն, նուրբ շրթունքներով
Հարության փափուկ երգեր են երգում:
Նրանք մոտենում, հյուսվում իրարու,
Կենդանացնում են խոսքերը ավեր.-
Իջնում են, չքվում ծաղիկների մեջ
Եվ հետո կրկին բարձրանում են վեր:
Գնում են, գալիս, քաշքշում իրար,
Փխրուն ծիծաղով տանջում են անվերջ.-
Աչքերիդ միջից թանկագին մի բան
Հալեցընում են ուղիղ սրտիդ մեջ:

Ես մի բուռ հող եմ վերցնում հողից,
Նայում եմ նրա աչքերին տխուր,
Հո՜ղ, ասում եմ, դու ի՞նչ ես երազում,
Ի՞նչ ես ուզում դու քո արարողից:
Նայում եմ նրա աչքերին տխուր
Եվ կաղկանձում է տխրությունն իմ խեղճ:
Հո՜ղ, ասում եմ, դու ինչ ես երազում,
Ի՞նչ ես ուզում դու քո արարողից,
Եվ հազար-հազար խուլ տարինեի
Խուլ հառաչներ են դուրս գալիս հողից:

Մի բուռ արեւ եմ վերցնում արեւից,
Շոյում եմ նրա տագնապ-ներն անհուն,-
Աշխարհում ոչ ոք չի կորցնում ոչինչ,
Աշխարհում ոչ ոք ոչինչ չի շահում:
Անհայտությունից մի բուռ հայտնություն
Դնում եմ օրվա տխրության վրա,
Գիտեմ, որ մինչեւ հաջորդ լուսաբաց
Կանաչ խոտերում
Թախիծը պ-իտի երգով հուրհրա:

Ոսկեղեն միգում ոսկյա բանալին
Իմ աչքերի դեմ ձուլվում է համառ՝
Ատելության մեջ խեղդվող ձայների
Շրջապատումից դուրս գալու համար:
Եվ ես քանդում եմ պ-ատնեշներն ամեն,
Բացում եմ բոլոր դարպասները փակ,
Խոսքի բռնկվող ռումբեր են դնում
Թույնը ներփակող պարիսպ-ների տակ:
Բացում են անվերջ, բացու՜մ են, բացու՜մ,
Փշրում են բոլոր դռներն ամբոխի,
Ճեղքում են ցավի հունդերը բոլոր,
Ձեռքով հատում են տառապ-անքն հողի,
Բացու՜մ եմ անվերջ, ճեղքու՜մ եմ, հատու՜մ,
Մերկացընում եմ դեմքն արարողի,
Որ տեսնի՜ ինչպ-ես երկրի վրայով
Գնում են, չքվում,
Գետերը ցավի, թույնի ու ոխի:

Եվ զարհուրանքի քամին խելագար
Սարսափներն ամեն քշում է տանում,
Ցուրտ ձայների պ-ես դողում են նրանք՝
Կախված անանուն անհայտ անհունում:
Եվ ալիք-ալիք խեղդվում են միգում
Մեր դառն ու անուշ
Դար-տարիների տառապանքը տաք.-
(Ախ, քանի սերունդ դեռ պ-իտի կանգնի
Այս ամենի մոտ
Հուղարկավորի տեսքով գլխահակ):
Իրիկունները գալիս են մեկ-մեկ
Հերթով քնում են աշխարհիս վրա.-
Մեզ երջանկության պատկերն է մնում
Հոգնած խոհերից մեր ամենօրյա:

Վաստակած, վառված, մեր փոքրիկ հանդում
Մենք թիկն ենք տվել կանաչների մեջ՝
Կեսքուն, կեսարթուն.-
Մեր կորած, հեռու թեւավորները՝
Մի կում շողշողուն երգ կտուցներին
Ետ են գալիս տուն:

Արձագանքներով հյուսվում են իրար,
Պատարագվում են ձայներն հնօրյա.-
Փոքրիկ, սպիտակ ձեռքեր են իջնում
Տխրության փափուկ հուշերի վրա:

Պատգամ

Ինչպ-ես էլ պատմեմ հեռավոր
Օրերիս տրտմությունն անել,
Կիսաման, որ կյանքիս համար
Մի աշխարհ արյուն եմ քամել:

Խավարում, նստել եմ խավարում
Եվ աստղի, մեծ աստղի դուրս գալուն
Սպասել եմ երկար ու երկար,
Մի աշխարհ ցավեր կան իմ հոգում,
Սակայն ես չեմ դարձել ցավագար:

Եվ ինչ էլ որ պ-ատմեմ աշխարհին,
Չեմ ուզում, որ հանկարծ ինձ խղճան.-
Կա կյանքիս օրենքը իմաստուն,
Որ հացին թշնամի չեն լինի,
Չեն լինի հողին դավաճան:

Իմ երկիր, մի անհունն ճառագայթ
Տանում է քեզ անհունն անվախճան,
Պարտվել են օրերդ թշնամի,
Մեռել են երգերդ դավաճան:

Ցնծության կրակներ ես վառել,
Իմ մեջ քո հրաշքն է հոլովվում,
Քո հրի հեքիաթով ոգեղեն
Այրում ես ու չես խորովում:

Հեքիաթ են լեռներդ ադամանդ,
Հեքիաթ են քաղաքներդ ոսկի,
Հեքիաթ են անհուն, անվախճան՝
Ծալքերում, ծերպերում խոսքի:

Հեքիաթ ես, հրաշք ես եւ ահա
Քո որդոց քո պատգամն անվախճան՝
Քո հացին թշնամի մի լինիր,
Մի լինիր քո հողին դավաճան: