СТАНЬ VIP

Պլուտարքոս

Թևավոր խոսքեր և աֆորիզմներ

Պլուտարքոս

Сообщение Narek Dallakyan » 27 мар 2014, 18:31

(50 кб) Просмотров: 882
Պլուտարքոս (հունարեն՝ Πλούταρχος, լատիներեն՝ Lucius Mestrius Plutarchus,Լուկիոս Մեստրիոս Պլուտարքոս մ.թ. 46 – 120), հին հունական պատմիչ, կենսագիր, փիլիսոփա։ Գլխավորապես հայտնի է իր «Զուգահեռ կենսագրություններ» երկասիրությամբ, որտեղ զուգահեռաբար ներկայացնում է նշանավոր հույների և հռոմեացիների կենսագրությունները։
Текст:
Թեև կենսագրությունները շարադրելիս Պլուտարքոսը նպատակ չէր հետապնդում տալու պատմական անցքերի հստակ վավերագրական պատկերը և ուշադրությունը սևեռում էր հերոսների բարոյական բնութագրի վրա, այսօր «Զուգահեռ կենսագրություններն» օգտագործվում են որպես արժեքավոր պատմական աղբյուր։
Հույն զորավարներ և քաղաքական գործիչներ՝ Սուլլայի, Լուկուլլոսի, Պոմպեոսի, Հուլիոս Կեսարի և Մարկոս Անտոնիոսի կենսագրությունները տեղեկություններ են պարունակում նաև անտիկ Հայաստանի պատմության, մասնավորապես՝ Տիգրան Մեծի և Արտավազդ Բ-ի ժամանակաշրջանի վերաբերյալ։
Պլուտարքոսի «Զուգահեռ կենսագրությունները» թարգմանվել են գրաբար (Պլուտարքեայ Քերովնացւոյ Զուգակշիռք, թարգմանեալ ի բնագրէն Հ. Եղիայ վարդապետի Թումաճան, հ. Ա-Զ, Վենետիկ, 1832-1834)։Ծնվել է Հունաստանի Բեթովտիա նահանգի Քերոնեա քաղաքում, կրթությունը ստացել է Աթենքում։ Պլուտարքոսի հռոմեական կապերն ու հռոմեասեր համոզմունքները ապահովեցին կայսրերի՝ Տրայանոսի և Հադրիանոսի հովանավորությունը և կյանքի վերջին տարիներին Աքայայի պրոկուրատորի պաշտոնը։ 95 թվականին նրան շնորհվեց Դելփյան տաճարի քուրմի կոչում։Անտիկ աղբյուրները մեզ են ավանդել Պլուտարքոսի գրած 227 ստեղծագործության անուն, որից մեզ է հասել 150-ը։ Հասած ստեղծագործություններից մի մասի հեղինակությունը, սակայն, կասկածելի է։ Պլուտարքոսի ստեղծագործությունները ընդունված է բաժանել երկու մասի՝ moralia (բարոյագիտական, կրոնական, փիլիսոփայական, մանկավարժական, քաղաքական, հիգիենայի, կենդանիների հոգեբանության, երաժշտության, գրականության վերաբերյալ երկասիրություններ) և վարքագրություններ։
Պլուտարքոսի անանց նշանակությունը հիմնված է նրա «Զուգահեռ վարքագրություններ» ստեղծագործության վրա, որն իրենից ներկայացնում է հույն և հռոմեացի գործիչների զույգ կենսագրությունների շարք։ Մեզ է հասել 23 զուգահեռ վարքագրություն։ Պլուտարքոսը կենսագրական ժանրի մեծագույն ներկայացուցիչն է։ Պլուտարքոսի հերոսները կենդանի են, իրական, իրենց թուլություններն ու արժանիքներն ունեցող կայացած բնավորություններ են։ Նրա կարծիքով կենսագրության մեջ արտացոլված իրադարձությունները ավելի լավ են ներկայացնում հերոսի բնավորությունը, քան նկարագրությունը։
Պլուտարքոսը զգուշացնում է, որ նրա նպատակը պատմություն գրելը չէ։ Աննշան արարքը, խոսքը կամ կատակը երբեմն ավելի արտահայտիչ ու ուսուցողական են, քան ճակատամարտերն ու պաշարումները։ Այդ պատճառով նրա վարքագրություններում տեղ են գտնում և՛ պատմական անեկդոտները, և՛ հերոսների խոսքերը, որոնք Պլուտարքոսի շնորհիվ դարձան թևավոր, և՛ նույնիսկ՝ բամբասանքները։
Պլուտարքոսը մեծապես ազդել է եվրոպական գրականության, հատկապես, պատմական և կենսագրական ժանրերի զարգացման վրա։ Նրա վարքագրություններից օգտվել են Էրազմ Ռոտերդամցին, Ռաբլեն, Շեքսպիրը, Մոնտենը, Կոռնեյլը, Ռասինը, Ռուսոն և այլ հեղինակներ։
Narek Dallakyan (Автор темы)
Постоянный участник
Постоянный участник

Պլուտարքոս

Сообщение Narek Dallakyan » 27 мар 2014, 18:34

«Նրանք, ովքեր ժլատ են գովասանքներում, աղքատ են արժանիքներով»
Narek Dallakyan (Автор темы)
Постоянный участник
Постоянный участник

Պլուտարքոս

Сообщение Narek Dallakyan » 27 мар 2014, 18:37

«Ով հույս ունի ապահովել իր առողջությունը ծուլությամբ, նա վարվում է նույնքան հիմարաբար, որքան և այն մարդը, որը մտածում է լռությամբ կատարելագործելու իր ձայնը»
Narek Dallakyan (Автор темы)
Постоянный участник
Постоянный участник

Պլուտարքոս

Сообщение Narek Dallakyan » 27 мар 2014, 18:38

«Ամենամեծ բանը, որ պարփակված է ամենափոքրում, դա առողջ միտքն է մարդու համար»
Narek Dallakyan (Автор темы)
Постоянный участник
Постоянный участник

Պլուտարքոս

Сообщение Narek Dallakyan » 27 мар 2014, 18:39

«Խոսքի ուժը քիչ բառերով շատ բան արտահայտել կարողանալն է»
Narek Dallakyan (Автор темы)
Постоянный участник
Постоянный участник

Պլուտարքոս

Сообщение Narek Dallakyan » 27 мар 2014, 18:40

«Ճշմարտությունը անհաղթահարելի է, եթե այն արտահայտում են հմտորեն»
Narek Dallakyan (Автор темы)
Постоянный участник
Постоянный участник

Պլուտարքոս

Сообщение Narek Dallakyan » 27 мар 2014, 18:40

«Ճշմարտացի գործը, երբ այն ճիշտ է շարադրված, անխորտակելի է»
Narek Dallakyan (Автор темы)
Постоянный участник
Постоянный участник

Պլուտարքոս

Сообщение Narek Dallakyan » 27 мар 2014, 18:42

«Կյանքի գավաթը չափից ավելի քաղցր կլիներ, եթե նրա մեջ չընկնեին դառն արտասուքներ»
Narek Dallakyan (Автор темы)
Постоянный участник
Постоянный участник

Պլուտարքոս

Сообщение Narek Dallakyan » 27 мар 2014, 18:44

«Մի փոքր արատն էլ բավական է բազում առաքինություններ սևացնելու համար»
Narek Dallakyan (Автор темы)
Постоянный участник
Постоянный участник

Պլուտարքոս

Сообщение Narek Dallakyan » 27 мар 2014, 18:45

«Սովորիր լսել, և դու կարող ես օգուտ քաղել նույնսիկ նրանցից, ովքեր վատ են խոսում»
Narek Dallakyan (Автор темы)
Постоянный участник
Постоянный участник



Вернуться в Աֆորիզմներ