***

Կարկատանված ծմակափեշ,
Բաղ ու բաղչի կորած կածան,
Կածաններում կոծոծ է գեշ,
Այնտեղ մտքով մի կերպ հասա...

Ոչ մանգաղ կա, ոչ՝ գերանդի,
Ձեռքով ինչպես փուշը քաղեմ,
Հին չափարից մի քիչ անդին,
Կակալի այս տունկը թաղեմ...

Ինձնից հետո թող իմանամ,
Մի ճիժ կապեց իր ճլորթին,
Թե չէ վերում չեմ դիմանա,
Կմեռնեմ անհոգեորդի...
2017

Չխոնարհեք
Դրոշներն աշտարակի,
Ես ընկել եմ թեև,
Կենդանի եմ, դեռ կամ,
Ծունկս գետնին հենեմ,
Կբարձրանամ էլի,
Կելնեմ յոթ գազ հորից՝
Մինչև անգամ։

Ինձ մահ չկա, երբեք,
Չհավատաք գույժին,
Եթե մատնված եմ,
Խոցված՝ ուրացությամբ,
Առասպելում թրծված,
Սուրս թող չտուժի
Կշռաթաթին արնոտ՝
Մահ կամ ազատության։

Չխոնարհեք
Դրոշներն աշտարակի,
Եղեգնածին տղան,
Ելած՝ հուրհեր ու բոց,
Բաց կկանգնի ձեր դեմ՝
Լանջեղ ու ձիգ,
Եղեռնածին ոգու
ՎրԵԺ սուրբ անունով։

Չխոնարհեք
Դրոշներն աշտարակի
Քանզի ձոնն ի
Գոյի՝ հավերժության,
Հավաստում է
Հայոց Լինելությամբ ազնիվ,
Աստծո ժառանգակիր
Գենն իր հզորությամբ։

Չխոնարհեք,
Դրոշներն աշտարակի,
Հայոց եռագույնի
Երթով՝ եռաբլուր,
Մեռնող - հառնող ﬕ ջիղ,
Հաստատ, ոնց էլ լինի,
Ոգեկոչման ժաﬕն
Պրկվելու է ﬕ օր։

***
Գնամ ցավիս
Հետքերով տաք,
Արյուն տալով
Մռնչամ, չէ,
Ինձ թիկունքից
Խրին դանակ,
Բայց այդքան հեշտ
Ծնկողը չեմ․․․
Այս ցատկն ինձնից
Կյանք է խլում ,
Բայց կորյունիս
Թաթն եմ լիզել,
Աղբյուրից, որ
Ջուր եք խմում
Պետք չէ, ասի ,
Մեջը միզել․․․
Ահա, այսպես ,
Դիրքով ելման,
Դոստ ու դուշմանն են
Պաշարել,
Դուշմանս պետք
Չունի ներման
Դոստս թող դեռ
Ապաշխարե․․․
2016

Հուշեր

Իմ առաջին ուսուցիչը Մեծն Թումանյանն էր․․․․
----------------------------------------------------
Դեռ երեքից- չորս տարեկանում անգիր գիտեի Թումանյանի
բոլոր պոեմներն ու լավագույն բանաստեղծությունները,
հիմա էլ, ինչքան ու ինչ հիշում եմ, երեք տարեկանից է մնացել․․․․
Մի սուրուրիկ բարձր տանիքով հացատուն ունեինք, բարձրանում
նստում էի կտուրին և առավոտից իրիկուն արտասանում էի,
ճամփի աջ անցկենողն էլ էր կանգնում, լսում, ձախն էլ։

Շատերն առաջին անգամ էին Թումանյան լսում և հիանում էի՜ն․․․
ես ինձ վարձատրված էի զգում, երբ գովեստի տարափն էր տեղում․․․․
վեջում, վարագույրը փակելուց առաջ, միշտ ՄԱՐՈՆ էի արտասանսում ,
չգիտես ինչու ձեռքս ճակատիս դրած, չէի կարողանոմ ավարտել ,
լացում էի․․․․
Մինչ օրս ԱՆՈՒՇ և ՄԱՐՈ կարդալս կիսատ է մնում․․

/ Մարո Երկնափեշյան /

Թախիծով լեցուն մի պահ եմ միայն,
Անցողիկ մի պահ, հավերժության մեջ,
Ինձանից հետո կմնա ունայն,
Մի դեղնած նկար շրջանակում մեծ։

20-11-2014

***
Երբ վաղվա օրն է
Աճուդի հանվում
Ու փշրվում են
Ծնկները հույսի,
Նորից մեր արյան
Կաթիլն է քամվում
Ու քսմսվում է
Մահը մեր ուսին...

Վիճակն այս երկար ,
Ջղաձիգ ծամվում
Եվ կտրվում են
Ջլերը թևի,
Խավարն է մեր մեջ
Արյունով ցայվում`
Ընտրություն չկա `
Ծանր ու թեթևի...

Տանու մի կատու
Ճանկերն է թաղում,
Իբր լիզում է
Վերքերս բացած,
Իմ կողքին մեկը
Ցավից նվաղում,
Մեկը ընկնում է ,
Պատգարակից ցած...

Չգիտեմ խեղդեմ,
Թե խեղդվեմ անհույս,
Մերժեմ աստծուն,
Հավատամ խոսքին,
Օրը ցերեկով;
Թե փնտրում ես լույս
Գիշերվա թնում
Չես գտնես ոսկին...

Փշրած ծնկներով
Երկար չես քայլի,
Թևերդ բացիր,
Ճախրես անդունդով,
Թե արեգակից
Թևերդ այրվի
Լույսը կբացվի
Վերածնունդով...
2016

Ուսերս կորանում են,
Արդեն խորանում են
Այտերիս փոսիկները,
Խորթանում են այն ինչ
Իմն էր և սիրուն էր
Եվ սիրում եմ
Նույնիսիկ անսովորը...

Ծնկներս դողդողում են
Բարձրանալիս,
Երբ ընկնում եմ՝
Ընկնավոր է թվում
Մոլորակը,
Միտքս սևեռվում է ,
Կպչում ՝ թանձրանալիս,
Խավարում է աչքիս
Բոլորակը...

Ու դեռ
Ծուլ է լինում ներսում`
Հոգևորս,
Եվ թռչել է ուզում ՝
Դեպի երկինք,
Ուր գտնել է ուզում
Այնտեղ հորս
Երբ տեսնում մի տեղ
Բացված երթիկ....

Հաճախ ,արդեն,
Ձեռքս թուլանում է,
Հանկարծ ցած է ընկնում ,
Անգամ,
Բերնիս հացը ,
Եվ նշխարքը
Հաղորդության
Մի կերպ խցկած ,
Կուլ եմ տալիս
Հայրմերի պես
Վերջին հայցս....

Ահա մաշկիս դեղին պեպենները ,
Երակներս քիչ -քիչ սպիտակող,
Ձյուն ձմեռով եկած
Հրեշտակի դերը՝
Ձեռը մեկնած ,
Ճերմակ վարագույրի տակով...

Կոպս փակող գոլ- գոլ
Արցունք` երկու կաթիլ,
Երկու հատիկ ծաղիկ`
Կիսով թառամ,
Ես մշուշից ընկնող
Սառը ձնեփաթիլ,
Դեպի երկինք ելնող
Ափսոսանքի հառաչ․․․

18-01- 2016

Չգնաս իմ մոտից,
Մնա հետս, ի՛մ Սեր,
Մնա ,որ համոզես
Ապրել համառ,
Քեզ հույս դրած
Միայն՝ երգել, երգե՜լ,
Ինչպես դեղձանիկն իր
Վարուժնակի համար...

Չգնաս իմ մոտից,
Դու, որ անուն չունես,
Դու իմ փառքի դափնի,
Իմ չխամրող կոչում,
Հավատացրու թեկուզ,
Ինձ հուսախաբ չանես.
Երգը մնու՞մ է, թե՝
Միայն մարդն է կորչում....

2016

Հատված Մտասևեռումից....
--------------------

Ծերացել ես , դժվար է
Արդեն քեզ պահելը,
Չուլ ու փալասդ առ,
Ծերանոց եմ տանում,
Թվում է ճիշտ են հենց
Նման պահերը,
Ավելին, փրկում եմ
Քեզ ինձնից դրանով....

Եվ լքում եմ երկիր,
Առանց ետ նայելու,
Թիկունքս ծակում է
Աղերսիդ մախաթը,
Դեռ երկար եմ այսպես
Առանց թի նավելու,
Չեմ կտրի ափ քաշող
Ցանցերն ու թաղանթը...

Ես խաբում եմ, թե չեմ
Հեռանում քեզնից,
Մինչ դու իմ ետևից
Նույնիսկ ջուր ես լցնում,
Տես, իմ սիրտն եմ կախում
Ահա, դռնից,
Բանալին ինչպես նոր
Անձնագիրն եմ վերցնում...

Գնում եմ հեռվից
Ճշտելու ինքս ինձ,
Թե քո ինչն եմ երկիր
Լինելու ես հետայսու,
Քո անունն եմ հետս
Տանում, ուրիշ ոչինչ,
Իմ ազգության դիմաց`
Իբրև ստույգ հարցում...

Ու սրանից հետո
Ուրիշ հետո չկա,
Չի լինի ոչ սահման
Ոչ պահանջ, ոչ վեճ,
Ուրիշ մեռելային
Մի լռություն կգա,
Կասի` ցուցված տեղում
Բութդ սեղմիր ու վերջ....

Չէ, չի ասի... իբր
Արդեն դու ով ես որ....
Ինչ քոնը չէ իբր
Վաղուց արդեն իմն է,
Բայց որտեղից -որտեղ
Մեջս խրտնած մի ցուլ
Կմռնչա էհե~յ հայ եմ
Կյանքի հիմն եմ...

Ու կփնտրեմ ես քեզ,
Ամեն սահմանին մերձ,
Ամեն հող ու ջրում,
Քարը ճեղքած մի հասկ,
Քելե լաո, քելե,
Երթանք էրգիր, կասեմ,
Ուր մեզ հայհոյում է
Անքաղաքակիրթ մի ազգ...
-------
Ու ետ կգամ, երկիր,
Աշխարհի համն առած,
Աշխարհի փայլն առած`
Կեղծ ու շինծու,
Ուսիս թևավորվող
Արծվաճտեր թառած,
Որ չկրծի գենդ
Ամեն որդ ու ճիճու...

Իմ մեջ ապրող հայը,
Որ չի չի ծախվել փողին,
Ներքաշվել է իմ մեջ,
Մե՜ ծ թռիչքից առաջ,
Պիտի իջնի նորից
Քո սնարքի կողին`
Արքայկան քունդ
Հսկող թռչնագազան...

Սիրտ չմնաց կատակելու ,
Շփոթմունք է տկար,
Բան չունեմ ձեզ կտակելու,
Ջանք թափեցի երկար...

Քրքրեցի ծալք ու սնդուկ,
Որ զարդ գտնեմ, խոսքի,
Մի բան չկար, այ քեզ խնդուկ,
Իրեղեն թանկ, ոսկի...

Հազիվ գտա մի քանի բան՝
Էն հոգևոր մասից,
Այն էլ, գիտե՞ք, ավելի քան
Իմ փորձության դասից...

Միայն սեր կար համատարած,
Ամեն անկյունում,
Լիքը կարոտ, նաև լույս կար ,
Անգամ անկումում...

Եկեք, ձեզ տամ, լցվի բարով,
Այս աշխարհը արար,
Երբ ետ կգամ գարնան օրով,
Անձրևի հետ վարար...երկար...

Քրքրեցի ծալք ու սնդուկ,
Որ զարդ գտնեմ, խոսքի,
Մի բան չկար, այ քեզ խնդուկ,
Իրեղեն թանկ, ոսկի...

Հազիվ գտա մի քանի բան՝
Էն հոգևոր մասից,
Այն էլ, գիտե՞ք, ավելի քան
Իմ փորձության դասից...

Միայն սեր կար համատարած,
Ամեն անկյունում,
Լիքը կարոտ, նաև լույս կար ,
Անգամ անկումում...

Եկեք, ձեզ տամ, լցվի բարով,
Այս աշխարհը արար,
Երբ ետ կգամ գարնան օրով,
Անձրևի հետ վարար...