ՀԱՐՈՒԹ ԿԲԵՅԱՆ


Ուժասպառ ու դատարկ աշխատասենյակում ականջները տրա­մադրել էր մենախոսող խոսակցին, ու փոքր-ինչ արտահայտված անտարբերությամբ սպառված էր ձևանում:

Կողքինն անդադար մենախոսում էր ու բամբասանքով ինքնահաստատվելու ճիգեր թափում:

Սպասում էր, ենթադրում, որ մի կողմ քաշված ծանր օրը, որ լի էր անսպասելի հայտնագործություններով, դեռ առջևում է:

Սպասում էր:

Դուռը բացվեց, ու ներս մտան: Առաջին պահին ոչ մի արտասովոր բան չզգաց: Այլ կերպ էր պատկերացնում: Չզարմացավ նույնիսկ, երբ ականջների տիրակա­լը նրա հին ծանոթներից դուրս եկավ, մոտեցավ, համբուրեց:

Այն ամենը, ինչ կատարվեց, կարծես մի անգամ արդեն տեսել էր: Սարսափելի ծանոթ էին նույնիսկ կիսաթանձր, ծխեցված սենյակում հնչած բառերն ու արտահայտությունները:

Մի պահ ցանկություն ունեցավ այդ ամենից փախչել:

Փախավ, ասաց իջնեմ սուրճ պատրաստեմ:

Երբ իջնում էր աստիճաններով, ճանապարհին հետաքրքիր զգա­ցում ապրեց:

Դեժավյու,– մտածեց ու մտքերը փորձեց զբաղեցնել հիշողության անհամար ֆայլերը քչփորելով: Երկար ման չեկավ: Գտավ առավոտյան հիշողություն­ների ֆայլում:

Երբ մի հոգնած շաբաթ աշխատանքի էր իջնում ու ճանապարհին ընկալում էր մի­այն շրջապատի պատկերները, նկատեց նրա դեմքը: Ականջները խցանել էր ռադիո­յի ականջակալներով ու հիշողության մեջ տպում էր քաղաքի առանձին պատկերներ:

Գայիշնիկ, մուրացկան, ինչ-որ նախարարի մեքենայի համարներ, աղջիկներ, եր­բեմն գեղեցիկ, տատիկներ ու պապիկներ: Բուրմունքը Հռոմում, միանանք աշխարհի բուրմունքին, մերն ուրիշ ա...

Հենց այդ պատկերային ճամփորդության ժամանակ էր, որ առաջին անգամ տեսավ նրան:

Նա կանգնած էր խաչմերուկի անկյունում: Երկու ձեռքով բարձրացրել էր օձիքն ու փորձում էր ցրտից պաշտպանել նուրբ ականջները: Կիսաբաց բերանը ցրտից դողում էր, ու գոլորշին, համեստորեն շոյելով նրա քիթն ու աչքերը, բարձրանում էր վեր: Աչքերը շփոթված թարթում էր ու, երբ մեքենաներն էին մոտենում, կկոցում էր աչքերը:

Ես նրա պատկերը դաջեցի միայն մի վայրկյան: Գուցե դա նույնիսկ վայրկյան չէր: Գուցե դա ընդամենը մի քանի փոքր ակնթարթներ էին, որ տեսա ու փախան: Մի պահ ուզում էի շրջվել ու նայել նրան, բայց մտածելս երկար տևեց, ու այդպես էլ չշրջվեցի ու նրան ևս մեկ անգամ չտեսա:

Սուրճը եռաց, ու ձեռքս հազիվ հասավ, որ քիչ առաջ լպստած-փայլեցրած գազօջա­խը չմխտռեի: Հենց այդ ժամանակ ներս մտան նրանք: Շատացել էին: Ճանապարհին մի երկուսն էլ էին միացել նրանց:

Սուրճը լցրեցի բաժակներն ու մոտեցրի սեղանին: Այդ ժամանակ նա իր նուրբ, սպիտակ մատներով ծխախոտի տուփից հանեց մի գլանակ:

Խոսում էին: Դեսից-դենից խոսեցին մի կես ժամ: Ես չէի խոսում:

Հետո երկու անցանկալի օտար մարմինները հավանաբար հասկացան, որ ավելորդ են, ու գործերը պատճառաբանելով՝ համեստորեն մեզ լքեցին: Մնացինք մենք մերոնցով՝ չորսով:

Կարծես դրան միայն ես չէի, որ սպասում էի, բոլորը մի տեսակ թեթևացած շուևչ քաշեցին, երբ օտար մարմինները հեռացան: Չնայած չորսից մեկն ընդհանրապես ծանոթ չէր մյուս երկուսին, բայց, այնուամենայնիվ, թեթևացանք:

Նա երբեմն ծխում էր:

Երբեմն հավաքում էի կնոջ նրկայությունից դողացող քաջությունս ու նայում էի աչքերին: Նա թույլ չէր տալիս ներս մտնել, բայց մի քանի վայրկյան պահում էր ինձ նախաշեմին, ապա արագ շեղում էր հայացքն ու ինձ թողնում դրսում: Ես պոչս ներս քաշած շան պես հեռանում էի, ապա շրջվում և կրկին մոտենում դռանը: Թակում էի այն համառորեն ու նորից դուրսը մնում: Նա ամեն անգամ ամեևակարևոր պահիև հեռացնում էր հայացքը:

Իր նուրբ մատներով շոյում էր մազերը, ու աչքերով կրակում ճակատիս: Երբեմն այնքան խորն էր վերքը, որ ցանկություն էր առաջանում փախնել, հեռանալ որքան հնարավոր է հեռու, ձյուներից այն կողմ, ուր ինձ չէր հասնի նրա հայացքը:

Անդադար ծխում էի, փորձելով թաքցնել շփոթմունքս, որ ձնագնդի պես թափ ու քանակ էր հավաքում և վաղ թե ուշ ինչ-որ մի տեղ բախվելու էր:

Երբ կոնյակը լեզուն բացեց, սկսեց խոսել: Խոսում էր դանդաղ, համաչափ, ն նրա ամեն արտաբերած բառը ես մշակում ու փորձում էի տեղավորել գիտակցության անկյուններում: Քիչ անց հասկացա, որ գիտակցությունս մթագնել է:

Սիրում եմ քեզ,- գրեցին աչքերս:

Կարդաց, չգիտեմ:

Կոնյակ, ծուխ, սպիտակ մատներ, շփոթված մազափունջ ու բաց աչքեր:

Մի պահ խանդեցի: Աչքերը շատ բաց էին: Բայց այնքան, որ լարվելու ու կենտրոնանալու դեպքում կտեսնեիր դրանց ողջ պարունակությունն ու մերկությունը:

Սպիտակ վիզ, ծուխ, շփոթված մազափունջ, որ համառորեն իր տեղն էր փնտրում, ու մատները նրան փորձում էին օգնության հասնել, իզուր:

Նստած ենք:

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

Նստած ենք:

Սիրում եմ քեզ, գրեցին աչքերս:

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

Սիրում են քեզ, գրեցին աչքերս:

Կարդաց, չգիտեմ:

Նստած ենք:

……………………………………………………………………………………………………...............................................................................Սպիտակ վիզ, ծուխ, շփոթված մազափունջ, որ համառորեն իր տեղն էր փնտրում ու

……………………………………………………………………………………………………

...........նուրբ, սպիտակ

մատներով............................................................................

ծխախոտի

……….................................................................................................................Նստած

ենք……………………………………………………………………………………………………..............................................................................................................

Սուրճը եռաց, ու ձեռքս հազիվ հասավ, որ քիչ առաջ լպստած-փայլեցրած գազօջա­խը չմխտռեի: Հենց այդ ժամանակ ներս մտան նրանք: Շատացել էին: Ճանապարհին մի երկուսն էլ էին միացել նրանց:

Երբեմն հավաքում էի կնոջս ներկայությունից դողացող քաջությունս ու նայում էի աչքերին:

Թակում էի այն համառորեն ու նորից...............